Tôi đến thư viện vào một ngày đầy nắng, khi những tán phượng già đã nở hoa đỏ rực phủ đầy khoảng sân rộng có hai dãy chậu cây xếp ngay ngắn trên lối đi dẫn vào phòng đọc. Mùa hè thường gợi cho tôi một sự nôn nao từ dư âm của thời học sinh phải chia tay trường lớp sau mùa thi bận rộn, vì thế khi bước vào gian phòng yên tĩnh đó, tôi có cảm thấy run run, xao động lạ. Từng dãy bàn xếp thành hàng dài trong căn phòng rộng chừng 150m2. Những dáng người ngồi đọc sách chăm chú, say mê. Ngước lên phía trước đã thấy từng hàng giá sách lớn với những dãy sách xếp ngay ngắn đứng ung dung, yên bình, dường như chúng đã ở đấy từ lâu lắm rồi. Khái niệm về người cán bộ thủ thư trong tôi lúc ấy thật mơ hồ, đơn giản chỉ là lấy sách cho bạn đọc mượn thế thôi, chẳng có gì thú vị, không có mục tiêu phấn đấu. Tôi bắt đầu vào thư viện như thế, với khoảnh khắc lặng im trong một không gian nhẹ bẫng và tình yêu nghề còn ở con số 0.
Tôi được xếp vào vị trí thủ thư, sáng sáng đến cơ quan mở từng khuôn cửa gỗ cũ nâu bóng đã lên nước thời gian. Kê gọn bàn ghế, xắp xếp giá sách cho ngay ngắn trước khi đón bạn đọc đầu tiên, tiếp tục đón từ tay bạn đọc những chiếc thẻ nhỏ sau khi họ đã tìm được cho mình quyển sách ưng ý. Tôi bắt đầu làm quen với những từ ngữ chuyện ngành, làm quen với các khái niệm về bảo quản, biên mục, phích mục lục, tra cứu… Học hỏi từ những anh chị đi trước, tiếp cận với những công nghệ mới trong công tác phục vụ, mải mê như thế cho đến khi tôi cảm thấy thực sự tự tin trong công việc. Tôi có thể tư vấn cho độc giả những danh mục sách họ cần, có thể tra cứu giúp bạn đọc những chủ đề họ yêu cầu, cũng có thể trả lời một số vấn đề liên quan đến kiến thức chung và kiến thức chuyên ngành thư viện. Dù rất nhiều lần tôi đã phải bối rối vì những câu hỏi của bạn đọc, của những đồng nghiệp từ các thư viện bạn sang thăm quan, giao lưu, nhưng sau những lần như thế, tôi cảm thấy mình đang dần vững vàng hơn trong nghề, đang bù đắp ngày một đầy hơn những lỗ hổng lớn trong chuyên môn nghiệp vụ của tôi.
Ngày tháng dần trôi, từ ý nghĩ làm việc theo sự phân công bắt buộc, tôi đã cảm thấy thân thuộc với không gian ấy, yêu từng giá sách, từng chiếc bàn hiền lành, nhất là được biết thêm nhiều gương mặt mới thân thiện đến từ mọi nơi. Cuộc đời tôi bắt đầu bước sang trang mới, đó là vào một buổi chiều muộn, khi tôi cùng cô bạn đồng nghiệp chuẩn bị đóng cửa thư viện. Nhìn quanh những dãy bàn trống, chỉ còn ba độc giả đang say sưa đọc sách. Kim đồng hồ đã chỉ vào số 5. Cô bạn đồng nghiệp nói có việc phải về trước, nhờ tôi đóng cửa giùm. Tôi còn son rỗi, cũng nhẩn nha không cần vội vã làm gì. Ngồi xuống xếp sắp lại những cuốn sách bạn đọc trả để chuẩn bị đưa lên giá, xong xuôi, vẫn còn thời gian đọc thêm vài trang truyện dở dang… Lúc ngẩng đầu lên tôi đã thấy chỉ còn một bóng người ngồi ở dãy bàn cuối phòng đang ghi chép vội vã. Tôi quyết định lại gần thông báo giờ đã đến giờ đóng cửa. Một cặp kính trắng ngước lên, hiền lành, lúng túng. Và tôi mới biết rằng độc giả ấy đang muốn chép nốt phần dẫn chứng quan trọng cho khóa luận phải hoàn thành vào sáng ngày mai trong khi bộ phận photo đã về từ sớm. Không hiểu sao lúc ấy tôi lại cởi mở đến thế, sẵn sàng nhận giúp anh ta cùng chép nhanh phần dẫn chứng còn lại. Chúng tôi bước ra khỏi thư viện lúc đồng hồ chỉ 18h20. Người đàn ông không biết nói gì để thể hiện sự cảm ơn tới tôi, tôi đoán thế, trông anh rất ngượng ngùng, cứ ấp úng những lời không rõ ràng. Tôi cười tươi, chào tạm biệt và chúc khóa luận của anh sẽ đạt kết quả cao. Tôi tiến lại chỗ để xe của mình, nổ máy ròn rã, cảm giác anh còn đứng bên chiếc xe máy cũ, mắt vẫn không rời bước chân tôi.
Ngày tháng lại trôi, vụt qua nhanh đến nỗi khi ngoảnh đầu nhìn lại, tôi thực sự giật mình. Đã 6 năm ngồi ở căn phòng này, trải qua biết bao nhiêu buồn vui, bao nhiêu lần định thay đổi công tác, những lúc ấm ức bị độc giả phê bình vì chuyện không đâu, những lúc phiền muộn vì đồng nghiệp hiểu lầm, những lúc ăn năn vì chính mình thiếu sót… Nhưng đọng lại trong tôi chỉ nguyên vẹn là sự gần gũi, gắn bó với thư viện này, với những độc giả đã thân thuộc cũng như mới quen. Người độc giả trong buổi chiều muộn hôm ấy giờ đã thành một nửa của đời tôi. Không vội vã, không gắng gượng, tất cả đã đến nhẹ nhàng, tình cờ như thế, và tôi thực sự thấy đó là sự lựa chọn đúng đắn của mình. Tôi luôn được anh chia sẻ những băn khoăn về cuộc sống, được anh an ủi những lúc gặp khó khăn trong công việc. Từ một cô sinh viên học trái ngành, giờ đây tôi có thể vững tin để tiếp tục làm công việc tôi đã làm suốt 6 năm qua. Dù mới chỉ được học một khóa nghiệp vụ ngắn hạn, nhưng tôi đã nhận ra một điều hết sức đúng là không phải cứ học mới làm tốt. Có người cũng học đấy nhưng học không chú tâm, tiếp thu không đến đầu đến đũa thì những kiến thức đó cũng trở nên vô nghĩa. Còn với tôi, tôi thực sự đã tìm thấy niềm vui trong công việc. Tôi luôn cố gắng tìm tòi những kiến thức mới trong sách hướng dẫn nghiệp vụ, luôn có thiện chí với độc giả, luôn đối xử với mọi người bằng thái độ điềm đạm, khoan hòa, khiêm tốn. Không phải không có lúc sai sót, nhưng nhờ sự cầu tiến của tôi mà những việc tôi làm đã được mọi người công nhận, ngày một tin tưởng. Tôi càng cảm thấy công việc của một thủ thư có ý nghĩa biết nhường nào.
Ai cũng bảo tiếc cho tôi đã không đi theo đúng ngành học của mình, tôi chỉ cười, không thanh minh, diễn giải. Tự tôi biết tôi đang sống như thế nào, được hưởng những niềm vui nho nhỏ ấm áp đến nhường nào. Ngày đầu vào thư viện, máy tính cũ, phương tiện tra cứu lạc hậu, chủ yếu là tra cứu thủ công, bàn ghế ít, sách kém đa dạng, có lúc tôi cũng chán nản, muốn ra đi. Bây giờ nhớ tới những lần đó lại muốn trách giận mình không biết chờ đợi, cống hiến, chỉ đòi hỏi, mong hưởng thụ. Giờ đây thư viện tôi đã trở thành một thư viện hiện đại, là hình mẫu lý tưởng cho nhiều thư viện bạn tham khảo, học hỏi. Giám đốc thư viện của tôi là một người rất yêu nghề, luôn trăn trở để tìm ra hướng đi mới cho thư viện. Từ lúc cả thư viện mới chỉ có ba máy tính giờ đây thư viện tôi đã có 24 máy tính. Thư viện cũng được trang bị phần mềm nghiệp vụ để khép kín quy trình lưu thông của tài liệu cũng như quản lý bạn đọc. Các phòng nghiệp vụ làm việc thông suốt hơn, công việc nhanh chóng và kết quả chính xác hơn. Tôi nhận thấy ai cũng phấn khởi và muốn cống hiến cho sự nghiệp chung. Bạn đọc cũng thấy thêm tin tưởng nơi đây. Có những bạn đọc còn tâm sự rằng họ thực sự thấy buồn, thấy vắng khi phải xa thư viện vài ngày, thấy hụt hẫng khi thư viện nghỉ một thời gian để tu sửa, chỉnh trang. Có bạn đọc còn coi thư viện như ngôi nhà thứ hai của mình, đến không chỉ đọc sách mà còn là giao lưu với những bạn đọc khác để bồi đắp thêm kiến thức cho mình, để được hòa mình vào không khí học tập, làm việc giúp mình có thêm động lực bước tiếp. Có bạn đọc còn nhớ tới những người thủ thư ân cần, hiền hậu. Đi công tác về còn tặng chúng tôi những món quà lưu niệm tuy nhỏ mà chan chứa tình người. Đó chính là niềm vui, niềm hạnh phúc chúng tôi có được, không to tát nhưng góp nhặt mỗi ngày nó cũng thành ngọn lửa làm ấm lòng những người thủ thư.
Được sống trong thế giới sách, ngày ngày gần gũi với kho tàng tri thức của nhân loại, bản thân tôi cũng thấy mình ngày càng lớn hơn, trưởng thành hơn trong suy nghĩ, nhận thức sâu hơn về giá trị công việc mình đang làm. Có nhiều đồng nghiệp lớn tuổi khi nhận quyết định về hưu ngẩn ngơ mất bao ngày. Tôi cảm nhận được những con người đó đang thấy mình mất mát một phần máu thịt, không còn được gần những quyển sách thân yêu, không được tiến hành những phần việc giúp hoàn thiện chu trình của một cuốn sách, không được ngày ngày đi qua khuôn viên chan hòa nắng, rộn rã tiếng chim, không được nói cười với những bạn đọc ham mê sách… Đó là nỗi tiếc nhớ không chỉ của riêng ai. Và những người đồng nghiệp đã về hưu đó vẫn trở lại thư viện với tư cách một độc giả, để được sống với không gian ấy bền lâu hơn. Tôi chợt hiểu tình yêu với sách, lòng tha thiết với nghề thật mãnh liệt, vượt lên trên cả nhu cầu vật chất, vượt lên trên hết những toan tính nhỏ nhen, khi đã thực sự là tình yêu xuất phát từ tim mình, không có gì cản nỗi niềm yêu ấy cháy âm ỉ mãi.
(Theo Thuỳ Dung- TVQG)
Bài viết liên quan
